Verslag: Lezing vluchtelingencrisis of beleidscrisis?

Hoe zit het met de vluchtelingensituatie in Nederland en Europa? Is er sprake van een vluchtelingencrisis of een beleidscrisis?
Eerste Kamerlid Mr. Dr. Tineke Strik heeft op woensdag 25 november een lezing gegeven op de Radboud Universiteit over het vluchtelingenbeleid in Nederland. Het thema van dit actualiteitencollege was “vluchtelingencrisis of beleidscrisis? Ongeveer 70 geïnteresseerden (veelal studenten) waren aanwezig en kregen de gelegenheid om vragen te stellen. Na het informatieve deel van mr. Strik werden er enkele stellingen ter discussie gesteld.
Op dit moment heerst er een vluchtelingenrecord. Wereldwijd zijn er ruim 60 miljoen vluchtelingen. De meeste opvang van deze vluchtelingen vindt plaats in de regio’s dichtbij de oorlogsgebieden. Internationale hulp komt daar helaas veel te weinig en laat. Europese landen hanteren een Europese asielbeleid. Er zijn gezamenlijk opgestelde normen over de asielprocedure, definitie van vluchtelingen en opvang van asielzoekers. Daarnaast moeten we de Dublin vorderingen niet vergeten: het land van eerste binnenkomst is verantwoordelijk! Vanwege het recht op vrij reizen tussen EU landen komt het heel vaak voor dat vluchtelingen een EU land binnen proberen te komen. Om dit te voorkomen werken de EU landen nauw samen met de buurlanden (transit). Een van de toepassingen op het gebied van strengere grenscontroles is Frontex. Zij patrouilleren voornamelijk langs de Afrikaanse en Turkse kust om vluchtelingen buiten de EU grenzen te houden. In ruil daarvoor krijgen de buurlanden in de meeste gevallen lagere handelstarieven geboden, visa voor burgers of financiële steun. Daarnaast worden er hekken geplaatst op landgrenzen tussen Turkije en Bulgarije en tussen Turkije en Griekenland. Dat weerhoudt vluchtelingen er niet van om naar EU te reizen. Het zorgt er wel voor dat de route naar EU langer, gevaarlijker en duurder wordt.
Echter met financiële steun aan buurlanden en herverdelingen van vluchtelingen binnen de EU biedt men geen echte oplossing voor dit probleem. Echte oplossingen zouden eerder gezocht moeten worden bij de politieke oplossing van het probleem in Syrië, investeringen in de land van herkomst en transitgebieden, aanbod studiebeurzen voor vluchtelingen, eerlijker verdeling binnen de EU en meer ondersteuning opvang regio en transitlanden zonder een tegenprestatie.
Mogelijke oplossingen binnen Nederland zijn meer gespitst op de bereidheid en vrijwilligheid van de samenleving. Als er meer kleinschalig opvang bewerkstelligd zou kunnen worden, zouden de vluchtelingen meer individuele aandacht kunnen krijgen. Door het aanbieden leer- en werkmogelijkheden zou de integratie van vluchtelingen versneld kunnen worden. Daarnaast zou er meer sociale huisvesting beschikbaar gesteld moeten worden om huisvestingsproblemen tegen te gaan. Al met al zou het draagvlak voor vluchtelingen versterkt moeten worden. Wellicht zou Nederland daar een belangrijke rol in kunnen spelen, doordat ze per 1 januari 2016 het voorzitterschap van de EU zullen overnemen. Maar politiek leiderschap alleen zou geen oplossing zijn, ook de vele vrijwilligers en positieve burgers zouden hun steun zichtbaar moeten maken.
Na afloop van het informatieve gedeelte van mr. Dr. Strik is er gedebatteerd over enkele stellingen. Het was opmerkelijk dat er veelal positieve reacties waren vanuit het publiek. De sfeer was aannemelijk en studenten gaven aan dat ze het hoopvol vonden om veel positieve reacties over dit onderwerp te horen. Een gezamenlijk standpunt dat naar voren kwam en velen tijdens de discussie ook benadrukten was het begrip “gezamenlijk”. Als landen in de EU gezamenlijk aan tafel kunnen zitten, zou er een goede oplossing op tafel kunnen komen voor de grote vluchtelingenstroom. De vluchtelingen terugsturen naar de regio is volgens velen niet de juiste optie. Juist de vluchtelingen die nu in Nederland zijn, zouden warm onthaald moeten worden en bijgestaan moeten worden om een snelle procedure te kunnen doorlopen. Zo zouden wij als Nederlander de vluchtelingen kunnen helpen om hier een nieuw leven op te bouwen. De vluchtelingen die in Nederland zijn aangekomen, hebben slechte herinneringen aan de gebeurtenissen en hebben meestal een lange en gevaarlijke reis achter de rug. Het enige wat zij op dit moment nodig hebben is een veilig haven, waar zij de mogelijkheid krijgen om hun leven weder op te bouwen. Het gaf ons allen een goed gevoel dat er een positieve sfeer heerste onder de deelnemers en dat iedereen op een respectvolle wijze aandachtig luisterde naar elkaar.
Bij dezen danken wij mr. dr. Tineke Strik nogmaals voor haar aanwezigheid en de leerzame lezing. Ook willen we graag alle deelnemers danken voor hun komst en actieve bijdrage tijdens het debat.
Houd onze website en Facebook in de gaten om op de hoogte te blijven van toekomstige activiteiten.
Invalid Displayed Gallery